كتابخانه سلطانی

 در

بیدخت گناباد

سلسله صوفيه دراويش

 نعمت اللهي سلطانعليشاهي گنابادي

 

 

 

كتابخانه سلطانی در صحن مزار بیدخت كه مدفن عرفای عظام معاصر چون حضرت حاج ملا سلطانمحمد سلطانعلیشاه و حضرت حاج شیخ محمد حسن صالحعلیشاه و حضرت حاج سلطانحسین تابنده رضاعلیشاه ثانی و حضرت حاج علی تابنده محبوبعلیشاه است یكی از مهمترین كتابخانه‌های عرفانی در ایران میباشد.

 

ركن الدین همایونفرخ در تاریخچه كتاب و كتابخانه در ایران (ش٧٤ و ٧٥ (آذر و دی ١٣٤٧): ٥٥-٦٣. معرفی كتابخانه‌های پنجاه سال اخیر)

 http://www.ichodoc.org.ir/p-a/CHANGED/74/html/74-55.htm

این كتابخانه را از جمله كتابخانه‌هایی معرفی مینماید كه نسخ خطی آن منحصر به فرد است. منجمله مینویسد: ..»از جمله نسخه‌های بدیعی كه در آن میتوان یافت نسخه منحصر بفرد جلد دوم ریاض السیاحه است. «...

 

در كتاب یادنامه صالح در شرح احوال حضرت حاج شیخ محمد حسن گنابادی صالحعلیشاه (انتشارات حقیقت چاپ دوم ١٣٨٠ صفحه ١٢٩)  در فصل امور اجتماعی و اقدامات عام المنفعه آمده است: «در سال ١٣٤٢ قمری مطابق با ١٣٠٣ شمسی (حضرت صالحعلیشاه) كتابخانه‌ای در مزار تأسیس فرمود. به این ترتیب كه در طرف غربی صحن وسط، اطاقی تعیین كرد و مقداری از كتابهای شخصی اهدا كرد و مدیر و خادمی به خرج خود بر آن گماشت. سپس اقوام و دوستان و اخوان خارج بیدخت هم به پیروی از نظریه ایشان هركس هر تعداد كتابی كه داشت و مایل بود، اهداء و وقف نمود. بدیهی است كه این كتابخانه از نظر فرهنگ و دولت وقت رسمی نبود تا اینكه در سال ١٣١٣ شمسی مرحوم آقای علی اصغر حكمت در سفر مذكور از كتابخانه بازدید كرده، از آن استقبال نمود و لذا از طرف وزارت فرهنگ به رسمیت شناخته شد و از طرف همان وزارتخانه هم كتبی اهداء گردید. و برای محل دائمی آن در سال ١٣٨٥ قمری ( ١٣٤٤) شمسی زمینی به مساحت ٤٧٩ متر مربع از املاك شخصی خود را وقف كرده، در صحن بالا شروع به احداث ساختمانی در دو طبقه نمودند ولی متأسفانه در بین كار رحلت فرمودند...»

 

در كتاب خورشید تابنده در شرح احوال حضرت حاج سلطانحسین تابنده گنابادی رضاعلیشاه ثانی (به قلم حضرت حاج علی تابنده محبوبعلیشاه، انتشارات حقیقت، چاپ دوم، ١٣٧٧، صفحه ٢٤٨ آمده است: «این ساختمان توسط حضرت آقای رضاعلیشاه تعقیب و تكمیل شد و در ٢٨ جمادی الاولی ١٣٨٨(اول شهریور١٣٤٧) مصادف با سالروز میلاد حضرت آقای سلطانعلیشاه طی تشریفاتی افتتاح و در اختیارعموم قرار گرفت. این بنا دارای دو طبقه است كه طبقه اول برای موزه و انبار كتاب و طبقه بالا برای كتابخانه در نظر گرفته شده است و دارای سه اتاق فوقانی و تحتانی و یك سالن بزرگ برای مطالعه میباشد».

 

حضرت آقای حاج دكتر نورعلی تابنده مجذوبعلیشاه بزرگ و مقتدای وقت كه همانند اسلاف صالح خود مشوق تحقیق و علم و دانش هستند اقدام به تأسیس بنای جدید و سازمانی مدرن برای این كتابخانه نمودند كه در منطقه مركزی خراسان بی‌همتا است. بنای جدید در روز عید غدیر خم ١٨ ذیحجه ١٤٢٤ مطابق با ٢١ بهمن ١٣٨٢ طی تشریفاتی به دست مباركشان و در حضور جمعیت چند ده هزار نفری اخوان افتتاح گردید. بنای جدید در ٣ طبقه و با ١٣٥٠ مترمربع بنای مفید از لحاظ معماری و مهندسی مطابق با استانداردهای لازم برای حفظ نفایس فرهنگی در سه طبقه بنا شده است. این كتابخانه از بخشهای مجهز مختلفی تشكیل یافته و امكانات مختلفی برای آن در نظر گرفته شده و همچنان روبه توسعه است. بخشهای مختلف موزه، مخزن، آمفی تآتر، قرائتخانه، كامپیوتر، امانات، مبادلات و سایر امور فرهنگی نظیر كلاسهای آموزشی و بسیاری از موارد دیگر در این بنای جدید تعبیه شده است.

 

این كتابخانه با چند ده هزار جلد قرآن و كتب خطی و چاپ سنگی و سندهای منحصر بفرد از بزرگترین مراكز تحقیقاتی عرفانی میباشد كه مراجعه كنندگانی از كشورهای مختلف از آسیای شمالی و اروپا دارد.

 

نقل از: http://groups.yahoo.com/group/daravish_gonabadi/message/44